Clarence Kulp Jr.

Vun Wikipedia

Der Clarence Kulp Jr. iss uff die Welt kumme uff der Grischtdaag im Yaahr 1938. Im Haus, wu er gebore waar, henn sei Eldre Schtor ghalde. Un datt sinn die Mannsleit alle Owet zammekumme fer die Berichde zu gewwe un zu lanne. Die waare die alde Schtorhocker. Alles waar in Deitsch im Schtor, un datt hot er sei Deitsch glannt. Vun die alde Schtorhocker hot er aa viel vun seine Gschichde gheert. Er hot die Gaab gearebt fer widder alles saage, ass er sei Lewe gheert odder glese hot.

Er waar en Gelannter. Eeniche Zeit, ass ebber ihn gfrogt hot wehe sei Lanning, hot er ’ne gsaat, ass er yuscht drei Daag in die Schul gange iss: Der erscht Daag henn sie kenn Schulmeeschder ghatt, der zwett Daag henn sie kenn Bicher ghatt, un der dritt Daag iss es Schulhaus abgebrennt. Er iss an Harleysville in die Schul bis darich die acht Grade gange. Noh waar‘s gezaehlt, ass er naach die Hochschul an Sauders gingt, awwer sell hot ihn gaar net aagschtanne. Ich weess net ferwas, awwer er hot glei aagelosst, ass wie wann er zu grank waer fer in die Schul gehe. No hot sei Memm ihn gsaat, ass er nimmi in die Schul geh breicht. Er iss noh deheem gebliwwe un hot gschtaert lese. Er hot sich glannt fer Deitsch lese. Glei hot er gekennt. Er hot aa viel englische Bicher meh ass eemol darichglese.

Sei Paep hot als en Schtaend ghadde an Barriomewill Vendu, wu er Ebbel, Paesching un Beere verkaaft hot Summers, un Winders hot er Grumbeere, Graut, Riewe un so Sach verkaaft. Aa datt an selli Vendu hot der Bumbi Leh en Bicher Schtaend ghadde, wu er allerhand alde Bicher verkaaft hot. Datt hot der „Tschunyer“ Kulp gschtaert alde Bicher eikaafe. Er hot sei Memm als gfrogt fer Geld, un sell hot noh der Aafang vun sei Library gmacht. Er iss aa uff Hausrot-Vendue gange un hot datt rechde guude deitsche Bicher gekaaft. Sellmols hot niemand eenichebbes um die alde Bicher drum gewwe. Niemand in die Freindschaft hot sie meh lese kenne, so sinn sie wolfel iwwer die Vendue verkaaft waarre. Un der Kulp waar alsemol datt fer ihne en neier Heemet gewwe.

Aa ebbes, ass er viel gwisst hot, waar unser Deitsch. Darich der alt Rot Geesbart Schumacher (Alfred Shoemaker) hot er en groossi Indresse gnumme in die deitsch Schprooch un aa in die alde Schpriche. Sei Eldre henn ihn alle Yaahr naach der Kutztown Folk Festival gnumme. Die erscht Fescht iss ghalde warre in 1950, wu er erscht zehe Yaahr alt waar. Sei Familie hot aa em Schuhmacher sei Radio Program alle Sunndaag Naachmiddag abgharicht. Selli Zeit waare etliche annere Deitsche uff die Radio.

Darich der Schuhmacher iss er der Parre Brendel (Rev. Thomas R. Brendle) bekannt warre. Darich der Parre hot er aagfange, alles Aldes, ass er gheert hot, uffzuschreiwe. Un er hot etliche Schticker uffgschriwwe fer der Schuhmacher, ass er in „Pennsylvania Folklife“ gedruckt hot. Er hot viele handgschriwwene Bicher uffgfillt mit Sache, ass ganz vergesse warre iss zu dare Zeit. Wann‘s net waer fer ihn, hett mer‘s nimmi. In 1963 waar er debei fer der Robert Bucher helfe, die Goschenhoppen Historians zu grinde. Glei henn sie aardlich viel alde Gereetschaft gsammelt ghatt, un der Kulp waar ihr erschde Curator of Collections. Fer etliche Yaahr waar er aa „first vice president“. Noh iss er aa der Editor warre vun ihre Magazine, „The Goschenhoppen Region“.

In selli Yaahre waar er aa den Director an Alt Schaefferschteddel, un er un der Dokder Charles Spotts henn die deitschi Karich datt am Fescht aagfiehrt. Er waar nie net aagsetzt, awwer er hot doch gebreddicht. Er hot aa glannt fer der alt Weg zu breddiche. Wann er recht im Schwung waar, hot mer die Aage zudricke kene, un mer hot gmeent, mer waer ebbes vun 200 Yaahr zerick am heere. Weil er Deitsch lese hot kenne, sinn als viel Leit zu ihm kumme mit alde Babiere fer froge, was es saage deet. Er hot sie noh als zu Englisch iwwergsetzt.

Er waar en Waddefreind. Eeniche Zeit, ass er en deitsch Watt gheert hot, ass em net bekannt waar, hot er‘s newe nuff in sei M.B. Lambert Waddebuch hie-gschriwwe. Er hot etliche dausend Wadde un Meeninge uffgschriwwe, ass er gmeent hot, ass der Lambert in sei Buch verfehlt hot. Un es bescht Ding vun all waar, ass ’s Bischli Gnippli (Prof. C. Richard Beam) iss als kumme mit sei Laptop un hot ihn ausgfogt vun selli Wadde un hot sei Meeninge uffgschriwwe. Viel devun is noh in em Beam sei grooss Waddebuch neikumme.

Vun gleenem uff hot er als Pickters gmaalt. Awwer in die letschde 30 Yaahr hot er des Males recht uffgnumme un sich debei ernaehrt. Deel vun seine Schticker waare, was mer recht Frakdur heesse hot kenne, un awwer die menschde waare Pikders vun alde Heemete do rum.

Er iss schun 40 Yaahr am Schtock gange. Mit ihm schwetze waar wie mit en Hunnertyaehricher schwetze. ’S iss gaar kenn Wunner, ass viel Leit gmeent henn, ass er aardlich neegscht en Hunnert waar. Wu er fatt iss, hot‘s en grooss Loch gewwe, un ich sehn niemand am vorschridde fer‘s eifille. (Source: Hiwwe wie Driwwe)